Pergi ke kandungan

Provinsi do Ireland

Mantad Wikipedia

Irish provinces
LocationIreland
Number4
Populations589,338 (Connacht)
2,870,354 (Leinster)
1,373,346 (Munster)
2,217,176 (Ulster)
Subdivisions

Haro apat provinsi do Ireland: Connacht, Leinster, Munster om Ulster. Istilah Irish montok pomboogian wilayah diti, cúige, kirati do "boogian kolimo", popokito do nokoumbal do haro limo provinsi, om ontok maso pointantu Meath nopo nga osorou (dianggap) sabaagi provinsi kolimo. Sundung do ingkaa, ontok zaman pintangaan, insaru kolobi mantad limo o provinsi. Ginumu provinsi om wolit dau nopo nga minsimban gisom toun 1610,soira pinatatap do kotoinaan Inggeris id siriba James I. Dinondo, fungsi nopo provinsi ngaawi do Ireland nga okon nodi ko' sabaagi entiti kotoinaan toi ko' pulitik nga sabaagi entiti sajara om koubasanan.

Etimologi

[simbanai | simbanai toud]

Id suang Boros Irish moden, istilah provinsi nopo nga cúige (pl. cúigí). Istilah Ireland moden nopo diti nga mantad istilah Iris Laid (Old Irish) cóiced (pl. cóiceda) i kirati "iso per limo" maya harfiah.[1]Nokoimbulai o istilah diti id suang teks undang-undang abad ko-8 miagal do Miadslechtaom id suang susuyan legenda mantad Ulster Cyclehinombo sumuku ii kumaa limo porinta id suang "Pentarchy".[1] Minapatayad i MacNeill do limo boogian nokopogulu i noroitan,kohompit no porinta Ulster, Connacht, Munster, Tara (Koibutan Leinster) om Dinn Riogh (Kabaatan Leinster) hilo id Barrow. Susuyan boyoon di nokopogulu minamarait do Bawang Boyne sabaagi piolitan do Ulster om Leinster, popokito do aiso provinsi i mongobi do Meath toi ko' Brega ontok dii. Raja-raja Tara om Dinn Riogh kaka nga mantad sakag di miagal, i minomorinta koinsanai do Laigin.[2] Ontok abad ko-12, Lebor na Cert (Book of Rights), istilah diti kirati do provinsi, id kokitanan nopo nga natagakan rati kababakan (pecahan) miampai turu cúigeadh i pinatayad.[1] Miagal nogi dii kinaantakan minonit do pomolohou Annals of Ulster momoguno istilah rex in Chóicid (raja boogian/provinsi) montok piipiro raja tagayo.[1]

cóiceda pogulu abad pintangaan (porinta tagayo) id Ireland, kiikiro toun c. 800

Nontodon nopo provinsi-provinsi Ireland nga osusui kumaa cóiceda abad pintangaan (maya literal nopo nga "iso per limo") toi ko' "porinta tagayo" do Ireland. Maya teori, haro limo porinta tagayo dii; nga, id realiti maamaso timpu sajara nopo nga insaru kolobi mantad dii.[3][4] Ii nopo kotimpuunon abad ko-9, sumusuhut nopo diti nga ii pinatayad: Airgíalla, Connachta, Laigin, Uí Néill Koibutan (Ailech), Uí Néill Kabaatan (Mide), Mumu, om Ulaid.[3][4] Pinayatad kawagu o turu porinta tagayo diti id suang Lebor na Cert ontok abad ko-12.[1]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Koch, John T. (2006). Celtic Culture: Aberdeen breviary-celticism. Bloomsbury Academic. pp. 459–460. ISBN 9781851094400.
  2. MacNeill, Eoin (1920). Phases of Irish History (3 ed.). Gill. p. 103. ISBN 7800362035.
  3. 3.0 3.1 Duffy, Seán (2014). Brian Boru and the Battle of Clontarf. Gill & Macmillan. pp. 8–10. ISBN 978-0-7171-6207-9.
  4. 4.0 4.1 Byrne, Francis (2001). Irish Kings and High Kings (3rd ed.). Four Courts Press. ISBN 978-1851821969.